Tuesday, November 17, 2009

Κρίση και Ελπίδα : Η δικιά τους και η δικιά μας – Μέρος 4
του Νόαμ Τσόμσκι

Στο τέταρτο μέρος του άρθρου ο Νόαμ Τσόμσκι αναφέρεται στην προπαγάνδα των ΗΠΑ κατά την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου και στο πως η προπαγάνδα αυτή άλλαξε χαρακτήρα μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου. Επίσης παραθέτει στοιχεία της πολιτικής των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ σχετικά με τα εξοπλιστικά προγράμματα και υποστηρίζει ότι ένας βασικός παράγοντας αποτυχίας του Σοβιετικού οικονομικού μοντέλου ήταν ο συνεχής ανταγωνισμός εξοπλισμών με τις ΗΠΑ, οι οποίας χρησιμοποίησαν τον ανταγωνισμό αυτό στην προσπάθεια τους να αποδυναμώσουν την Σοβιετική οικονομία.


H οικονομική πολιτική κάθε κράτους απαιτεί την αποδοχή της κοινής γνώμης, η οποία όταν δεν μπορεί να ελέγχει με βία ελέγχεται με δόλο. Είναι ανεπίτρεπτο σε οποιαδήποτε κυβέρνηση να αναφέρει ότι η οικονομία στηρίζεται στο ρίσκο και ότι τελικά τα κέρδη αυτού του ρίσκου καταλήγουν στις τσέπες μιας μικρής μειοψηφίας. Μετά το 2ο παγκόσμιο πόλεμο ο αμερικάνικος λαός άκουγε ότι οι φόροι του πηγαίνουν σε προγράμματα προστασίας εναντίον “τεράτων”. Στη δεκαετία του 1980 ο Ρέιγκαν κήρυξε Επείγουσα Εθνική Κατάσταση διότι όπως έλεγε οι ορδές της Νικαράγουας βρίσκονται μόνο δύο μέρες μακρυά από το Τέξας. Δύο δεκαετίες πριν ο πρόεδρος L.B. Johnson προειδοποιούσε ότι “είμαστε μόνο 150 εκατομμύρια και είναι 3 δισεκατομμύρια” και γι' αυτό έπρεπε να τους σταματήσουμε στο Βιετνάμ.

Γι' αυτούς που ενδιαφέρονται για την πραγματικότητα του Ψυχρού Πολέμου και πως χρησιμοποιούνταν για να ελέγχει το πλήθος μια στιγμή που αξίζει ιδιαίτερη προσοχή και βοηθάει στην εξαγωγή συμπερασμάτων είναι η πτώση του τείχους του Βερολίνου είκοσι χρόνια πριν και τα γεγονότα που ακολούθησαν. Οι εκδηλώσεις εορτασμού για την πτώση του τείχους έχουν ήδη αρχίσει και θα συνεχιστούν για αρκετές μέρες. Αλλά για ακόμη μία φορά οι πολιτικές που ακολουθήθηκαν μετά την πτώση θα παραμείνουν στο παρασκήνιο.

Με την κατάρρευση του τείχους κατέρρευσε επίσης και το πλαίσιο δημαγωγίας των αμερικάνικων κυβερνήσεων. Η “μονολιθική και αδίστακτη συνωμοσία” του Κένεντι και η “αυτοκρατορία του κακού” του Ρέιγκαν δεν υπήρχαν πια. Ένα καινούργιο πλαίσιο δημαγωγίας ήταν απαραίτητο. Η κυβέρνηση Μπους έδρασε αστραπιαία με την δημιουργία της λεγόμενης Νέας Εθνικής Στρατηγικής Ασφαλείας. Η Ουάσιγκτον χρειαζόταν μια καινούργια πρόφαση για να συντηρήσει τον έλεγχο. Η πρόφαση ήταν η “τεχνολογική ανάπτυξη” του Τρίτου Κόσμου. Η αμυντική βιομηχανία έπρεπε να συντηρηθεί καθώς επίσης και ο έλεγχος των πηγών ενέργειας στη Μέση Ανατολή. Είναι αξιοσημείωτο ότι υπάρχουν περιπτώσεις όπου οι πραγματικοί στόχοι αναγνωρίστηκαν από τους ίδιους τους αρχιτέκτονες της πολιτικής αυτής. Μία τέτοια περίπτωση είναι η κατάθεση του Robert Komer, αρχιτέκτονα επί προέδρου Κάρτερ του κέντρου Δυνάμεων Ταχείας Ανάπτυξης (Rapid Deployment Force), στο Κογκρέσο. Ο Komer αναγνώρισε ότι στις πλειοψηφία των περιπτώσεων ο σκοπός των αμερικάνικων δυνάμεων δεν ήταν η αντίσταση σε Σοβιετικές επιθέσεις αλλά η αντιμετώπιση απελευθερωτικών κινημάτων τα οποία χαρακτηρίζονταν ως κινήματα “ριζοσπαστικού εθνικισμού.”

Με την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης τα πραγματικά αίτια των πολιτικών των ΗΠΑ γίνανε εμφανή τουλάχιστον σε αυτούς που επιλέγουν να δουν. Ο πραγματικός στόχος της ψυχροπολεμικής προπαγάνδας ήταν πρώτον να συντηρηθεί ο παρεμβατικός ρόλος του κράτους στην οικονομία (χωρίς όμως αυτό να γίνεται εμφανή μιας και την ίδια στιγμή έπρεπε να προωθηθεί ο φιλελευθερισμός) και δεύτερον να προασπιστούν τα συμφέροντα των ΗΠΑ στο εξωτερικό.

Η ιστορική διαδρομή του ΝΑΤΟ είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την παραπάνω πολιτική των ΗΠΑ. Πριν την εποχή Γκορμπατσόφ το ΝΑΤΟ διαμήνυε ότι βασικός του σκοπός ήταν να αποτρέψει μία ενδεχόμενη εισβολή της Ρωσίας στην Ευρώπη. Η νομιμότητα του στόχου αυτού είναι αμφισβητήσιμη ακόμα και για την περίοδο αμέσως μετά την λήξη του 2ου παγκοσμίου πολέμου. Τον Μάιο του 1945 ο Τσόρτσιλ διέταξε την δημιουργία σχεδίου με την κωδική ονομασία “Operation Unthinkable”, που σκοπό είχε την “εξάλειψη της Ρωσίας”. Το σχέδιο που αποκαλύφθηκε δέκα χρόνια πριν παρουσιάζεται εκτενέστατα στην επιστημονική εργασία του Richard Aldrich “The Hidden Hand” που πραγματοποιήθηκε πάνω στα αρχεία της Βρετανικής υπηρεσίας πληροφοριών. Σύμφωνα με τον Aldrich το σχέδιο όριζε την αιφνιδιαστική επίθεση κατά της Ρωσίας εκατοντάδων χιλιάδων Βρετανικών, Αμερικάνικων και Γερμανικών στρατευμάτων από ξηράς και αέρος, όπως επίσης και τη χρήση πυρηνικών όπλων. Η επίσημη θέση του ΝΑΤΟ δεν ήταν πειστική ούτε μια δεκαετία αργότερα όταν τα ηνία της Σοβιετικής Ένωσης ανέλαβε ο Χρουστσόφ, ο οποίος πρότεινε την αμοιβαία μείωση εξοπλισμών. Ο Χρουστσόφ είχε αντιληφθεί ότι η αδύναμη σοβιετική οικονομία δεν θα μπορούσε να αναπτυχθεί σε περίπτωση που οι δαπάνες για εξοπλισμό δεν μειωνόταν. Όταν οι ΗΠΑ αρνήθηκαν την προσφορά του προχώρησε σε μονομερή μείωση των εξοπλισμών. Ο Κένεντι απάντησε με αύξηση του εξοπλιστικού προγράμματος, την οποία προσπάθησε να ακολουθήσει η Σοβιετική Ένωση κατά την περίοδο της κρίσης στην Κούβα με αποτέλεσμα η οικονομία της να γίνει ακόμη πιο αδύνατη. Η αδυναμία της Σοβιετικής οικονομίας να ακολουθήσει τον εξοπλιστικό ανταγωνισμό ήταν ένας βασικός λόγος που οδήγησε στην μετέπειτα διάλυση της.

Noam Chomsky
chomsky.info, September/October 2009
Μεταφραση: Πράπας Δημήτρης 17/11/2009
Διαβάστε το στα αγγλικά

No comments:

Post a Comment